Rehabilitacja to kluczowy element w procesie leczenia i powrotu do zdrowia, pomaga odzyskać zdrowie i jakość życia.

Rehabilitacja społeczna dla pacjentów hematologicznych: sanatoria i turnusy rehabilitacyjne

Pacjenci z nowotworami krwi, takimi jak białaczka, chłoniaki czy szpiczak mnogi, często zmagają się nie tylko z fizycznymi skutkami choroby, ale także z izolacją społeczną, obniżoną jakością życia oraz problemami zawodowymi. W ich przypadku rehabilitacja społeczna, obejmująca leczenie sanatoryjne i turnusy rehabilitacyjne, może odgrywać kluczową rolę w procesie zdrowienia i powrotu do pełnej aktywności. Niestety, aktualny system opieki zdrowotnej i społecznej w Polsce nie w pełni odpowiada na potrzeby tych pacjentów.

Leczenie sanatoryjne: niedostępne marzenie dla wielu

Leczenie sanatoryjne oferowane w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) jest jedną z najbardziej kompleksowych form rehabilitacji, która łączy terapię fizyczną z odpoczynkiem w sprzyjającym środowisku. Dla pacjentów z chorobami krwi mogłoby ono stanowić doskonałe wsparcie w procesie zdrowienia, jednak obecne przepisy niemal całkowicie wykluczają ich z tego rodzaju pomocy.

Przepisy, które wykluczają

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 5 stycznia 2012 r., pacjenci onkologiczni, w tym hematologiczni, mogą być kierowani na leczenie uzdrowiskowe dopiero:

• 5 lat po zakończeniu leczenia w przypadku białaczki, chłoniaków i innych nowotworów hematologicznych.
• Rok po zakończeniu leczenia operacyjnego, chemioterapii lub radioterapii w przypadku innych nowotworów.

Obostrzenia te wynikają z obaw o możliwe pogorszenie stanu zdrowia pacjentów, ale są już nieaktualne w świetle współczesnej wiedzy medycznej. Najnowsze badania wskazują, że leczenie uzdrowiskowe, prowadzone w odpowiednich warunkach i pod nadzorem specjalistów, może przynosić korzyści nawet w trakcie aktywnego leczenia choroby nowotworowej.

Rodzaje terapii w sanatoriach

Sanatoria oferują szeroki zakres terapii, które mogłyby być dostosowane do potrzeb pacjentów hematologicznych:

• Hydroterapia: zabiegi z użyciem wody mineralnej i solankowej.
• Fizykoterapia: zabiegi z wykorzystaniem prądów, laserów i ultradźwięków.
• Kinezyterapia: ćwiczenia usprawniające pod okiem fizjoterapeuty.
• Balneoterapia: kąpiele lecznicze i inhalacje.
• Terapie relaksacyjne: wspierające kondycję psychiczną pacjentów.

Alternatywy dla leczenia sanatoryjnego

Pacjenci wykluczeni z finansowania sanatoryjnego przez NFZ mogą korzystać z takich usług na zasadach komercyjnych. Koszty turnusów w prywatnych sanatoriach wahają się od kilku do kilkunastu tysięcy złotych, co stanowi istotną barierę dla większości pacjentów.

Turnusy rehabilitacyjne: szansa dla osób niepełnosprawnych

Turnusy rehabilitacyjne, finansowane przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON), są bardziej dostępne niż leczenie sanatoryjne, ale również wymagają spełnienia określonych warunków.

Kto może skorzystać?

Aby ubiegać się o dofinansowanie turnusu rehabilitacyjnego, pacjent musi:

1. Posiadać orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu lekkim, umiarkowanym lub znacznym.
   • Orzeczenia te wydają Powiatowe Ośrodki Pomocy Rodzinie (POPR), ZUS lub inne instytucje.
2. Spełniać kryterium dochodowe.
   • Dochód na osobę w gospodarstwie domowym nie może przekroczyć 50% przeciętnego wynagrodzenia.
   • W przypadku osób samotnych limit wynosi 65% przeciętnego wynagrodzenia.

Rodzaje zajęć na turnusach rehabilitacyjnych

Turnusy rehabilitacyjne trwają zwykle 14 dni i obejmują:

• Zabiegi fizjoterapeutyczne, takie jak masaż, gimnastyka lecznicza, terapia manualna czy hydroterapia.
• Warsztaty edukacyjne, które uczą pacjentów, jak radzić sobie z chorobą i jej skutkami.
• Spotkania z psychologiem, mające na celu wsparcie emocjonalne.
• Zajęcia integracyjne, pomagające pacjentom nawiązać kontakty społeczne i odbudować poczucie przynależności.

Ograniczenia w dostępności

• Dofinansowanie z PFRON jest ograniczone i w wielu powiatach przyznawane raz na 2-3 lata z powodu braku środków finansowych.
• Wysokość wsparcia wynosi od 20% do 30% kosztów turnusu, w zależności od stopnia niepełnosprawności.

Rehabilitacja prywatna

Dla pacjentów, którzy nie kwalifikują się na leczenie finansowane przez NFZ lub PFRON, jedyną opcją pozostaje rehabilitacja prywatna. Koszt pojedynczych zabiegów, takich jak masaże czy elektroterapia, waha się od 50 do 200 zł, a pełne cykle terapeutyczne mogą kosztować kilka tysięcy złotych.

Problemy systemowe i potrzeba zmian

1. Zaktualizowanie przepisów dotyczących przeciwwskazań.

   • Obecne przepisy wykluczające pacjentów onkologicznych z leczenia uzdrowiskowego są przestarzałe i niezgodne z aktualną wiedzą medyczną.

2. Zwiększenie środków na rehabilitację społeczną.

   • Dodatkowe fundusze na turnusy rehabilitacyjne mogłyby znacznie poprawić dostępność tej formy pomocy dla pacjentów z chorobami krwi.

3. Rozwój programów dedykowanych pacjentom hematologicznym.

   • Programy rehabilitacyjne uwzględniające specyfikę chorób krwi powinny być integralną częścią opieki zdrowotnej w Polsce.

4. Edukacja i szkolenie personelu medycznego.

   • Fizjoterapeuci, lekarze i personel sanatoriów powinni być szkoleni w zakresie specyfiki pracy z pacjentami hematologicznymi, aby zapewnić im kompleksową i bezpieczną opiekę.

Rehabilitacja przy wsparciu organizacji pozarządowych

Doskonałym przykładem inicjatywy wspierającej pacjentów hematologicznych są turnusy rehabilitacyjne organizowane przez Stowarzyszenie Kierunek Zdrowie. Program tych turnusów został stworzony z myślą o specyficznych potrzebach osób z nowotworami krwi, łącząc elementy rehabilitacji fizycznej, psychologicznej i społecznej. Uczestnicy mogą liczyć na opiekę wykwalifikowanych terapeutów i specjalistów z wybranych dziedzin.

Zakres pomocy

Turnusy obejmują:

• Wsparcie psychologiczne: warsztaty i indywidualne konsultacje z psychologiem, pomagające radzić sobie z wyzwaniami emocjonalnymi wynikającymi z choroby.
• Edukację zdrowotną: wykłady i zajęcia praktyczne dotyczące profilaktyki powikłań, zdrowego stylu życia i samodzielnej rehabilitacji w warunkach domowych.
• Aktywności społeczne: zajęcia integracyjne, które pomagają uczestnikom nawiązywać relacje, wymieniać doświadczenia i odbudowywać pewność siebie.

Finansowanie

Stowarzyszenie „Kierunek Zdrowie” stara się pozyskiwać środki na finansowanie turnusów z darowizn, grantów i funduszy publicznych. Uczestnicy mogą liczyć na całkowite dofinansowanie, co sprawia, że programy te są bardziej dostępne dla osób z ograniczonymi zasobami finansowymi.

Znaczenie turnusów

Turnusy rehabilitacyjne organizowane przez Stowarzyszenie Kierunek Zdrowie są unikalną inicjatywą, która uzupełnia braki systemowe w opiece nad pacjentami hematologicznymi. Dzięki kompleksowemu podejściu do rehabilitacji, uczestnicy nie tylko poprawiają swoją kondycję fizyczną, ale również odnajdują wsparcie emocjonalne i społeczne, co znacząco podnosi ich jakość życia.

więcej: https://kierunekzdrowie.org/turnus 

Podsumowanie

Rehabilitacja społeczna, w tym leczenie sanatoryjne i turnusy rehabilitacyjne, ma ogromny potencjał w poprawie jakości życia pacjentów z chorobami krwi. Niestety, aktualny system prawny i finansowy w Polsce stawia przed nimi wiele barier, które wymagają pilnych zmian. Wprowadzenie nowych przepisów, zwiększenie nakładów finansowych i stworzenie dedykowanych programów mogłoby znacząco wpłynąć na życie tysięcy osób cierpiących na nowotwory hematologiczne, oferując im wsparcie w powrocie do zdrowia i pełnej aktywności społecznej.